Friday, March 08, 2013

ANG PILOSOPIYA AT ANG AKING BUHAY


Sa bawat umagang ginigising ako ng tunog ng kampana mula sa kalapit na bahay-dalanginan, nadarama ko ang hampas at lamig ng simoy ng hangin sa aking balat at naririnig ang bulong ng tubig na umaagos sa kung saan man, marahil mula sa kusina o sa napabayaang gripong nakabukas. Sa aking pagbangon at sa muling pagharap sa salamin, pumapasok sa aking isipan ang bagong daigdig na inihain upang muling imulat ang mga mata, kasabay ng bukang liwayway na may katahimikan na para bang kailanma’y hindi mapaparam.
       
Hindi maikakaila ang pagkumpas ng panibagong musika ng bawat araw na dumarating sa ating mga buhay. Kaakibat nito ay ang siklo ng paggawang tila ba wala nang katapusan at tuwina’y kaakibat ang katanungang Bakit ko ba ginagawa ang lahat ng ito? Pagdaka’y napayuko at biglang naalaala kung ano ang dahilan ng katanungang iyon. Nasabi sa sarili, wala nang iba maliban sa hangaring makapagtamasa ng nagniningas na edukasyon.
    
Nang minsa’y sumubok sabayan ang kumpas ng musika, ako’y napadpad sa kawalan, hanggang dinala ng mga daliri’t teknolohiya sa kursong pilosopiya. Heto ako’t tinatahak ang mga katanungang tila ba binuo upang alugin, sakmalin at bolahin ang sariling utak. Hindi ko namamalayang unti-unti nang lumalapit ang kasagutan sa aking presensiya, na siyang pinangunahan ng isa sa mga pilosopong sinabing malawak ang kaniyang kaalaman kung para saan at ano ba talaga ang litanya ng edukasyon sa buhay ko ngayon – isang lalaking nagngangalang Jiddu Krishnamurti.
       
Para sa akin, simple lang naman ang dahilan kung bakit tayo’y narito sa mundong ito, iyon ay dahil bawat isa sa atin ay may dahilan ng bawat pagtutob at paghinga. Lahat ay may tinatahak na landas ngunit hindi lahat ay alam ang paroroonan. Sa madaling salita, lahat tayo nakababatid ng kani-kaniyang eksistensya, ngunit hindi lahat alam kung ano ba talaga ang estado ng nasabing eksistensya – isa sa mga dahilan kung bakit sumasagi sa isipan ng pangkariniwang tao ang mga ito ay dahil sa tinatawag na pilosopiya.
   
Ano nga ba ang kinalaman ng edukasyon sa pilosopiya? Ano naman ang kinalaman ng pilosopiya sa eksistensiya? Matapos ang mga katanungang ito, muli kong binalikan si Krishnamurti, ayon sa kaniyang pagpapaunawa, Life is not merely a job, an occupation; life is something extraordinary wide and profound. Napahinga ako nang malalim at naalaala ang laging sinasabi ng mga kaututang-dila na ang pag-aaral ay paghahanda upang maging mahusay sa pipiliing trabaho. Sabi pa nga, magkakaroon ng magandang buhay kung may magandang trabaho. Sa madaling salita ba, ang mabuhay ay magkaroon ng trabaho o ang magkaroon ng trabaho ay mabuhay? Ngunit ayon kay Krishnamurti, life is not merely a job, an occupation

Naging malinaw pa sa sikat ng araw na ang eksistensiya ay isang buhay na hindi dapat umikot sa kinagisnan at dinatnan. Hindi rin ito isang bagay na laging may kapalit o sweldo, hindi isang trabaho kung saan ang bawat kilos ay parte ng trabaho – na pamalagia’y uulit-ulitin hanggang matapos ang araw. Ito pala ang kinalaman ng pilosopiya sa eksistensiya – ang suriin ang buhay sa mataas na istilong may gabay.

Edukasyon. Ito naman ang bukambibig ng mga kaututang-dila mula pa ng magkaroon ng isip ang paslit. Sa katunayan pa, iyon ang dahilan kung bakit nagkaisip ang paslit. Education has no meaning unless it helps you to understand the vast experience of life with all its subtleties – muling pahiwatig ng pilosopiya ni Krishnamurti. Bigla akong nagdalawang isip ngayon kung bakit ko pinapagod at pinupuyat ang utak upang unawain at isapuso ang matematika, nang biglang naalaala, lahat ng iyon ay magsisilbing pundasyon ng pang-araw-araw na buhay, hindi upang gawing kalkulado ang bawat kilos kundi upang maunawaan kung bakit ba nangyayari ang mga bagay-bagay na hindi kayang maunawaan sa pamamagitan ng mga salita.

Ito na marahil ang sagot sa katanungang, ano ba ang koneksiyon ng pilosopiya sa edukasyon. Ang pag-isipan kung ano ba talaga ang dahilan kung bakit dapat maglaan ng oras sa pakikinig – kung saan nabubuksan ang mga matang inosente sa karimlan at nagsisimulang mauunawaan ang dahilan ng kabiguan; kasabay ang pagtuklas sa maliwanag na bukas at ang pagmani-obra sa hinaharap.


No comments:

Post a Comment